woensdag 20 oktober 2021

Cultuur opsnuiven in Wenen

Mijn IJslands reisavontuur ligt amper één maand achter de rug en ik ben terug in vakantiestemming. Deze keer omdat ik een citytrip maak naar Wenen. Deze historische stad is niet alleen de hedendaagse hoofdstad van Oostenrijk, maar was ook de plek waar de Habsburgers eeuwenlang het Heilige Roomse Rijk bestuurden. De Habsburgers zijn er niet meer, maar de grandeur van weleer wel. Talrijke paleizen, tuinen en musea maken van Wenen een ideale locatie voor een citytrip. 

Donderdag 14 oktober
Sinds dit jaar is het ook mogelijk om met een nachttrein van Brussel naar Wenen te reizen en dit is een budgetvriendelijk alternatief voor het vliegtuig. Ik heb mijn tickets ruim op voorhand besteld en voor het erg schappelijke bedrag van honderd euro doe ik een retourtje Brussel-Wenen. Het enige nadeel is dat het pendelen met de trein vrij tijdrovend is met een geplande reistijd van ongeveer 13,5 uur. Door allerlei vertragingen komen er bij mij nog eens een erg riante 2,5 uur bij wat maakt dat ik pas rond de middag arriveer in de Oostenrijkse hoofdstad. In mijn hoofd spookt al de gedachte dat ik deze dag maar half kan invullen, maar die vrees blijkt achteraf ongegrond te zijn. 

Door de wat latere aankomsttijd kan ik wel al inchecken in het pension waar ik verblijf en het duurt slechts twee minuten om mijn bagage in mijn kamer te gooien vooraleer ik terug op weg ben om voor een eerste keer de stad te verkennen. Die tocht brengt mij geruisloos naar de Stephansdom aangezien dit zowel letterlijk als figuurlijk het middelpunt is van Wenen. De eerste bestemming van de dag is echter het beroemde Staatsoper waar ik een ticket koop voor een rondleiding. Die begint ietwat vreemd omdat een volledige groep wordt weggestuurd omdat er gasten worden ontvangen in de ceremoniezaal. Een beetje bizar allemaal, maar de gids doet alle moeite van de wereld om de rondleiding interessant te maken en pakt uit met de leukste verhalen om de teleurgestelde toeristen gelukkig te stemmen. Ik kan enkel voor mezelf spreken, maar wat mij betreft, is dat zeker gelukt. 

Na dit bezoekje keer ik terug naar de Stephansdom. De kathedraal is een indrukwekkend gebouw, maar ook binnenin is deze kathedraal imponerend te noemen. Elke nis in een kapel is wel vergezeld met een kunstwerk en de architectuur in het geheel is een toonbeeld van vakmanschap waar ik enkel met bewondering naar kan kijken. Het is de enige kerk die ik op deze citytrip bezoek, maar wel een
voltreffer. Gewapend met een gids van Capitool trek ik daarna door de steegjes van het oude Wenen. De look en feel van de oude stad is totaal niet te vergelijken met de klinisch aanvoelende winkelstraat die de omgeving van Stephansdom domineert. Ook het Mozarthaus bevindt zich hier, maar op dit late uur besluit ik om me enkel te concentreren op een rondwandeling door dit stadsgedeelte. 

's Avonds maak ik nog een luswandeling door de Ringstrasse. Dit is een aaneenschakeling van verscheidene ringwegen waar de meest bekende bouwwerken van Wenen staan zoals het Staatsoper en Volksoper, maar ook verscheidene paleizen en musea zijn hier terug te vinden. 's Avonds is het zicht op deze gebouwen echter wat minder. Normaal gezien kan je hiervoor een tram nemen die de gele lijn bedient, maar in tijden van Covid schittert die echter in afwezigheid. Dan maar de benenwagen nemen!  

Vrijdag 15 oktober
Deze dag staat in het teken van Hofburg, het complex dat eeuwenlang eigendom was van de Habsburgers. Eerst dacht ik dat het ging om een groots paleis zoals bij Versailles, maar eigenlijk is Hofburg een verzameling van tientallen paleizen en ettelijke tuinen die één groot geheel vormen. Doel nummer één is het bezoeken van de Keizerlijke Appartementen, maar een speurtocht op Google Maps werpt geen vruchten af. Het brengt me geheel toevallig wel bij de Schatkamer en dat is - voor zover ik weet - het enige gebouw dat vanaf negen uur 's ochtends opent. Dan heb ik maar van de gelegenheid gebruik gemaakt om hier binnen te stappen en dat beklaag ik me geen seconde. Dit museum herbergt inderdaad een schat aan voorwerpen. Dingen zoals kronen en wandtapijten, maar ook meer ongewone zaken zoals klokken en kandelaars. Door het vroege uur was hier bijna niemand te zien en dan is het heerlijk om je tijd te nemen om alles rustig te bekijken. 

Na wat opzoekwerk kom ik uiteindelijk tot de conclusie dat de Keizerlijke Appartementen - net zoals de zilvercollectie - deel uitmaken van het Sissi-museum en dit is ongetwijfeld de meest bezochte bezienswaardigheid van Wenen. Vooral in de nauwe gangen van het tentoongestelde zilveren bestek is het erg voorzichtig bewegen. Dat is de reden waarom ik er vrij snel doorga, maar ook omdat messen en vorken me niet echt interesseren, ook al zijn ze van zilver. Dan is het de beurt voor Sissi - volledige naam Elisabeth - die beroemd geworden is in de gelijknamige films in de jaren vijftig waarin Romi Schneider een glansrol vertolkte. Als een 19de eeuwse Lady Di staat ze nu bekend als een tragisch figuur. In Hofburg staan enkele kamers in het teken van Sissi zoals enkele portretten, haar persoonlijke ontvangstruimte tot zelfs haar eigen badkamer. Daarna zijn er de twaalf Keizerlijke Appartementen, de échte reden voor dit bezoek. Pracht en praal zijn hier omgetoverd tot een alledaags begrip, maar toch vond ik het eerlijk gezegd een beetje tegenvallen. 

Het mest indrukwekkende bezoek van de dag is gereserveerd voor de Staatskamer van de nationale bibliotheek. Blikvanger is het plafond dat een fantastische collectie van fresco's bevat dat de Sixtijnse Kapel naar de kroon steekt. Er is een interactieve kaart die uitgebreid uitlegt wat er op deze fresco's te zien zijn en dat draagt toch voor een groot stuk bij tot de beleving van deze kamer. De rest van de architectuur is - zoals te verwachten - even imposant, met vooral de gigantische boekenkasten als opvallend decorstuk.     

De namiddag wordt grotendeels opgefleurd met een drie uur durend bezoek aan het Kunsthistorisch Museum dat over een gigantische collectie schilderijen van Vlaamse en Nederlandse meesters beschikt. Vooral de kamer met enkele van Breugels bekendste werken is een klein herkenningsfeestje voor de gemiddelde Vlaming. Schilderijen zoals de Toren van Babel en Kinderspelen zijn wereldberoemd in Vlaanderen. Ook de collectie van Italiaanse en Franse meesters is groots in elke betekenis van het woord, maar hier ging ik toch sneller door. Er is ook een collectie van Grieks-Romeinse en Egyptische kunst, maar dat vond ik eerder een kleine tegenvaller. Dit heb ik al beter gezien zoals bijvoorbeeld in het Berlijnse Pergamonmuseum. Toch is de totaalervaring van dit museum één van de hoogtepunten in mijn bezoek aan Wenen. 

Zaterdag 16 oktober
De derde dag in Wenen is opnieuw ééntje die volgepropt is met diverse bezoeken. Waar de dag ervoor Hofburg gasteer heer was, is dat deze keer Schönbrunn. Dit is het zomerpaleis van de Habsburgers dat werd gebouwd nadat Lodewijk XIV ook zijn eigen zomerpaleis had. En wanneer de ene imperealistische machtsdespoot een nieuw speeltje heeft, mag de andere uiteraard niet achterblijven. Schönbrunn is amper een paar kilometers van Hofburg verwijderd en met de metro ben ik er in een handomdraai. Weliswaar iets te vroeg aangezien het paleis pas om tien uur opent. Dan maar even rondlopen in de gigantische tuinen waar ook 's werelds eerste dierentuin is gehuisvest. Dat is echter een bezoekje voor in de namiddag en eerst wacht er het paleis. Nog meer dan de Keizerlijke Appartementen van Hofburg is dit de ultieme grandeur van de Habsburgers. De luxe is soms zo overweldigend dat het bombastisch wordt. Maar mooi blijft het altijd met een bijzondere vermelding voor de balzaal die wellicht veel tekenfilms van Dinsey heeft geïnspireerd. 

Ik slenter door de tuinen van Schönbrunn wanneer ik Palmhaus op mijn weg tref. Dit is een overmaatse serre waarin exotische planten staan zoals - je raadt het nooit - palmbomen. Erg groot is het wel niet, maar ik kan me er toch een half uurtje mee amuseren. Het gebouw bestaat uit drie delen en vooral de verwarmde ruimte met de (sub)tropische bomen is leuk om te bezichtigen. Daarna is het dus de beurt aan de dierentuin die er zich net recht tegenover bevindt. De dierentuin bevat een grote collectie van dieren, waaronder ook panda's en oerang-oetans. Toch levert het me gemengde gevoelens op, zeker wanneer ik één van de oerang-oetans zie met een intrieste, oneindige blik die verraadt dat hij bijzonder ongelukkig is hier. Dat dit niet het hoogtepunt van de dag is, moge wel duidelijk zijn. 

De rest van de namiddag gebruik ik om de gigantische tuinen van Schönbrunn te verkennen. Het meest opvallende bouwwerk uit deze tuin is de Gloriette, een bouwwerk dat op een zestig meter hoge heuvel is gebouwd en uitkijkt over het paleis en de diverse fonteinen in de buurt. De Habsburgers blijken ook niet vreemd te zijn van een stukje kitsch, want in de tuinen is er ook een nagemaakte Romeinse ruïne te vinden. Waarom een echte opgraven als je er gemakkelijker ééntje kan laten namaken? Ook een metershoge obelisk bevestigt de megalomane trekjes van de keizerlijke familie. 

Het avondluik levert een blitzbezoek op aan Prater. Deze wijk is beroemd omwille van het gigantische reuzenrad dat er staat. Daarnaast zijn er ook tal van andere kermisattracties zoals botsauto's, een spookhuis en paardenmolen. De meer bloedstollende attracties staan er ook en op deze zaterdagavond zijn deze attracties het populairst bij het talrijk opgekomen publiek. Zelf beperk ik me tot foto's nemen van voornamelijk het reuzenrad. De prachtige lichten van het Wienerrad leveren dankbare plaatjes op. Buiten foto's nemen, doe ik eigenlijk niet gek veel en na ruim een uur maak ik rechtsomkeert om terug te stappen naar mijn hotel. 

Zondag 17 oktober
In mijn laatste dag in Wenen doe ik het wat kalmer aan en slaap ik deze keer wat langer uit. Dat merk ik onmiddellijk aan de ontbijtkamer want wanneer ik op een wat later uur arriveer is de ontbijtkamer al goed bezet. Gelukkig is er nog een plaatsje vrij en kan ik op mijn gemak ontbijten. Om tien uur 's ochtends heb ik een gratis stadswandeling geboekt, maar de gids maakt ter plekke meteen duidelijk dat er zoiets niet bestaat als gratis. Hij verwacht een fooi van minstens tien euro en herhaalt dat later met veel plezier opnieuw. De stadswandeling zelf is een lichte teleurstelling omdat het slechts anderhalf uur doet - en niet de beloofde 2,5 uur - en enkel langs Hofburg en Stephansdom gaat. De namiddag is maagdelijk wit en uiteindelijk is het nog een moeilijke keuze om te beslissen wat ik ga doen. 

De stadswandeling heeft me echter geïnspireerd om het Albertina-museum te bezoeken aangezien dit ook de startplek is van de stadswandeling. In tegenstelling tot het Kunsthistorisches Museum bevat het Albertina-museum diverse stijlen van kunst. Op het gelijkvloers loopt er een expo van foto's over het leven in de VS van de jaren zestig en zeventig. Als zelfuitgeroepen amateurfotograaf kan ik dit wel appreciëren, al stoor ik me soms aan het hoge snapshotgehalte van sommige foto's. Interessant als documentairestijl, maar ik kan het moeilijk kunst noemen. Er loopt ook een tentoonstelling van Modigliani die verrassend interessant is. Het museum bevat ook enkele opulente kamers zoals de Keizerlijke Appartementen, maar na Hofburg en Schönbrunn ben ik hier vrij snel doorgelopen. Het museum bevat ook veel schilderijen van Picasso, maar de abstracte werken van de Spaanse grootmeester kunnen maar matig op mijn enthousiasme rekenen. Het einde van dit museumbezoek betekent meteen ook het einde van mijn trip aan Wenen. 

's Avonds ga ik terug naar het hotel om nog even uit te rusten en alles in te pakken. Het hoofdstation van Wenen bevindt zich op drie kwartier stappen van het centrum en dit zijn zowel letterlijk als figuurlijk mijn laatste stappen in Wenen. Onderweg kom ik de paleizen van Belvedere tegen. Ook een kandidaat om bezocht te worden, maar na Hofburg en Schönbrunn had ik wel genoeg keizerlijke patserigheid gezien. De nachttrein vertrekt stipt om tijd en komt zelfs vroeger dan verwacht aan in Brussel de volgende ochtend. Een 13,5 uur uur durende treinrit zonder vertraging... het kan dus!

Aanrader
Ik moet zeggen dat mijn citrytrip naar Wenen bijzonder goed is meegevallen. Het weer heeft wel een handje geholpen want de zon was elke dag van de partij en pakte eveneens uit met een stralende hemel. Dat is wel een prachtig decor om in zo'n prachtige stad als Wenen te vertoeven. De paleizencomplexen van Hofburg en Schönbrunn zijn de rode draad van mijn citytrip geweest en met goede reden! Er is ontzettend veel te zien en te doen hier. De aanwezige musea moeten nauwelijks onderdoen en met name het Kunsthistorisches Museum ben je als Vlaming verplicht om te bezoeken omwille van de uitgebreide collectie schilderijen van Vlaamse meesters. 

Het enige nadeel van Wenen is dat het niet echt een bruisende stad is en het voornamelijk moet hebben van zijn verleden. Niet dat het onmogelijk is om de losbol uit te hangen in de Oostenrijkse hoofdstad, maar voor entertainment is het soms toch goed zoeken. Maar om cultuur op te snuiven kan je geen betere plek bedenken! 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten