Reisverslag Peru en Bolivia deel twee: cultuur en architectuur in het zuiden van Peru

Dinsdag 6 juni

Eén van de hoogtepunten van deze reis is toch wel het bekijken van de beroemde Nazcalijnen en vandaag mag ik dit van de bucketlijst schrappen. De Nazcalijnen zijn gecreëerd tussen 200 en 900 na onze tijdrekening door de lokale Nazca-cultuur en de lijnen hebben wellicht een ceremoniële functie. Deze lijnen zijn eigenlijk geogliefen wat afbeeldingen zijn die in het woestijnzand zijn aangebracht. Elke geoglief beeldt een figuur uit en sommigen daarvan kunnen tot maar liefst 275 meter lang zijn. De figuren werden pas in de jaren dertig van de vorige eeuw ontdekt, hoewel men al eeuwen ervoor al van hun bestaan wist. Pas een kleine honderd jaar geleden erkende men de historische waarde, maar toen was het voor één figuur al te laat. De pan-Amerikaanse snelweg werd toen namelijk pardoes door één figuur getrokken waardoor die nu letterlijk in tweeën is gekapt. 

Als eerste voorproefje voor het bekijken van de geofliefen is er een metalen uitkijktoren die zich vlakbij twee figuren bevindt. Een snelle klim naar de top van de toren laat me de twee figuren bekijken, maar erg indrukwekkend is het eerlijk gezegd niet. Ik bevind me namelijk net iets te dichtbij om de uitgestrektheid van zo'n geoglief te bewonderen. Desondanks is het wel een mooi zicht en kan ik vanuit de toren de geofliefen veel dichter bekijken dan vanuit een vliegtuigje. Dat vliegtuigje wacht wat later op mij bij een kleine luchthaven waar ik met vijf anderen in een Cessna mag kruipen om daarna over een stuk of dertien geogliefen te vliegen. 

Door het kleine aantal toeristen is de procedure om aan bord te gaan van de Cessna opvallend snel en na vijftien minuten administratieve rompslomp sta ik klaar om in de lucht te gaan. Het vliegtuigje start zonder problemen en het duurt niet lang vooraleer de eerste geogliefen opduiken: de kolibri, astronaut, pelikaan en anderen komen allemaal aan bod. Waar ik geen rekening mee heb gehouden is dat de Cessna een flinke knik naar links en rechts maakt bij elke figuur om zo elke zijde een geoglief te laten zien. Laat me zeggen dat ik net niet zeeziek ben geworden door al dat geschommel... Een kleine frustratie is dat ik mijn fototoestel heb meegenomen, maar de ruimte is zo klein dat ik net niet met mijn neus tegen het venster plak. Dan moet ik maar mijn telefoon bovenhalen om zoveel mogelijk foto's te nemen. Dat doe ik op goed geluk omdat het niet evident is om met een schuin vliegend vliegtuigje precisiefoto's te nemen. 

De inspectieronde nadat ik geland bent, leert me helaas dat veel foto's mislukt zijn en ik kan slechts uitpakken met enkele geslaagde foto's. Helaas, pindakaas, maar de echte ervaring is toch wel met de Cessna over de geogliefen vliegen waar ik de figuren uitgebreid heb bewonderd. Door het vele geschommel ging dat echter niet vlekkeloos, dus ben ik maar al te blij als het toestel na ruim een half uur zich terug op vaste grond bevindt. Leuk voor één keer, maar ik denk niet dat ik dit nog eens opnieuw ga doen. 

Woensdag 7 juni

We krijgen vandaag de vraag welke activiteit we het liefst willen doen uit deze drie activiteiten: de adobe piramide van Cahuachi bezichtigen, de open begraafplaats van Chauchilla bezoeken of de aquaducten van de Nazcacultuur exploreren? Het antwoord is erg simpel: alle drie! Andermaal wordt dit dus een drukke dag, maar wel met een stevige dosis cultuur. De stad Nazca heeft helaas weinig te bieden en dan is zo'n dagexcursie een zegen. De ochtend begint bij een bezoekje aan de piramide, maar dan moet er wel eerst nog een dik uur door woestijnzand worden gereden. Voor mij is het toch een beetje spannend, want ik heb namelijk nog nooit een piramide gezien. 

Dat wordt deze ochtend dus goedgemaakt, maar als ik de piramide voor de eerste keer zie, is het toch een beetje... teleurstellend. Ik had een mastodont van een bouwwerk verwacht, maar de piramide is verrassend bescheiden in omvang. In tegenstelling tot de piramides van Egypte is deze constructie dus wat kleiner in formaat en bestaat uit het ook uit een trapeziumvorm in plaats van de gekende driehoekige vorm die ik ken van de Egyptische piramides. Wanneer de gids echter zijn verhaal doet over de verschillende kamers, het gebruik als ceremoniële functie en andere zaken, begin ik toch meer bewondering te krijgen voor dit bouwwerk. Helaas mogen we niet te dicht bij de piramide komen, maar dat is om de ongerepte staat van de piramide te behouden. 

De tweede attractie van de dag staat geprogrammeerd bij de open begraafplaats van Chauchilla. Dit is één van de weinige plaatsen ter wereld waar je mummies in een open omgeving vindt. De woestijn rondom Nazca is namelijk één van de droogste plaatsen ter wereld en zo worden de mummies op een onberispelijke manier bewaard. De verschillende graven tellen verscheidene mummies en de gids vertelt uitvoerig over de diverse graven. Armere families hebben een familiegraf terwijl gegoede families aparte graven hebben en werden begraven met sierraden. Wat hier opvalt, is dat zelfs het haar van bepaalde mummies intact is gebleven. Dat is toch wel heel bijzonder! Een beetje eng soms, maar dit is toch wel mijn favoriete site van de dag. 

De laatste stop van de dag vindt plaats op amper enkele kilometers van de Nazcalijnen en de stad Nazca zelf. Hier heeft de Nazca-cultuur enkele ingenieuze "puquios" of aquaducten gecreëerd. Aquaducten is misschien een verkeerde omschrijving, want dan denkt iedereen aan de Romeinse bruggen die water vervoeren naar steden en dorpen. Dit is eerder een grote rij van diverse bronnen die achter elkaar zijn gegraven om zo een irrigatiekanaal te voorzien naar akkers en velden. Het is dus eerder een drainagesysteem dan een aquaduct. Deze spiraalvormige bronnen zien er niet spectaculair uit, maar het complexe irrigatiesysteem weet iedereen wel te imponeren. Het is een leuke afsluiter van de dag waarin we drie totaal verschillende dingen te zien hebben gekregen uit de Paracas- en Nazcacultuur. Als toemaatje krijgen we op het einde van de dag nog een snelle workshop waarin wordt getoond hoe je van adobe (een materiaal dat een mix is van zand en klei) een muziekinstrument kan maken. 

Donderdag 8 juni

De nacht van woensdag op donderdag is zonder enige twijfel de langste van het hele lot, want ik moet met de nachtbus naar Arequipa. Op de nachtbus van Cruz del Sur kan ik weinig aanmerken, want die is tiptop in orde. Het is echter zo dat ik op zo'n bus niet kan slapen en dus kom ik na ruim tien uur geradbraakt uit het vehikel. Maar het kan altijd erger: een wat bredere medereiziger was veel te groot voor de stoel die op Peruviaanse leest is gemaakt en daarom met een verschrikkelijke rugpijn uit de bus stapt. Bij een koffiehuis uitgebaat door enkele Duitsers houden we halt om op onze positieven te komen om dan in de namiddag de buurt van Arequipa onveilig te maken. 

Dat doe ik in mijn uppie, want soms wil ik ook eens tijd voor mezelf en na bijna een week reizen, kan ik wat tijd voor mezelf gebruiken. Voor het zover is, neemt reisleider Sergio ons eerst nog op sleeptouw om Arequipa te laten zien zodat we tenminste een goed idee hebben van het historisch centrum. In de vroege namiddag trek ik er dus eindelijk alleen op uit om Museo Santuarios Andinos te bezoeken. De naam van het museum zegt allicht niet veel, maar in 1996 kwam het Incameisje Juanita in het wereldnieuws. Dit twaalfjarige meisje werd door de Inca's geofferd om de goden gunstig te stemmen op ruim zesduizend meter hoogte. Door de opwarming van de aarde kwam het lichaam vrij uit het ijs en werd het na twaalf dagen ontdekt. Nu staat het dus in Museo Santuarios Andinos waar ook andere artefacten staan over de Inca's. Aangezien ik alleen ben, krijg ik een private rondleiding door het kleine museum en dat voelt toch wel wat vreemd aan. 

Na dit culturele bezoek, is het tijd om vergezichten en architectuur te bewonderen in de buurt van Yanahuara. Dit is eigenlijk een dorpje dat vele jaren geleden is opgegaan in Arequipa en omdat deze buurt wat hoger is gelegen, heb je een fantastisch zicht over de vulkaan El Misti. Arequipa bevindt zich aan de voet van deze vulkaan en de bijna symmetrische vorm van El Misti alleen al is een bezoekje aan Yanahuara waard. Hier worden dus erg veel foto's gemaakt, maar het gezellige pleintje nodigt ook uit tot luieren en er is ook een klein kerkje voor mensen die nog meer cultuur willen opsnuiven. Ik beperk me echter tot het bewonderen van het vergezicht over El Misti.

Als afsluiter stap ik een picanteria binnen, zeg maar een Peruviaans restaurant. De reisgids van Lonely Planet weet me La Nueva Palomino aan te raden en wist ik veel dat wanneer ik net voor vijf uur binnenstrompel ik eigenlijk al een uur na sluitingstijd binnenkom. De lokale specialiteit is het opsmullen van cavia's, maar dat vind ik toch maar een beetje zielig... Dan maar de lokale dagschotel eten en daar zie ik toch ook enkele stukjes bot en vlees liggen wat ik niet kan plaatsen. Hoe dan ook, een hongerige maag eet alles en het vlees verdwijnt dus achter mijn kiezen. Voor twee gangen betaal ik nog minder dan zes euro en ik voel me haast schuldig wanneer ik de zaak verlaat. Goed eten hoeft dus echt niet veel geld te kosten. 

Reisverslag Peru en Bolivia deel één: een voorbode van wat komen gaat

Dé reis die met stip op nummer één stond in mijn agenda was toch wel Peru en Bolivia. Beide Zuid-Amerikaanse landen spreken tot mijn verbeelding door hun prachtige verschillende natuurlijke rijkdommen. Denk maar aan de onmetelijke zoutvlakte van Uyuni, het waanzinnig hoog gelegen Titicacameer of de hoge Andes dat de bakermat vormt voor de Inca's en de vele culturen ervoor. Maar onlusten in Peru eerder dit jaar beslisten daar anders over, maar gelukkig is die storm gaan liggen en ben ik uiteindelijk wel in Zuid-Amerika beland. En gelukkig maar, want dit is één van mijn mooiste reizen ooit geworden!   

Zaterdag 3 juni

Naar goede gewoonte mag ik weer op een veel te vroeg uur opstaan om mijn vliegtuig te halen en deze keer bestaat dit uit twee vluchten: de eerste van Brussel naar Madrid om vervolgens via Madrid naar Lima te vliegen. Klokslag zeven uur 's ochtends staat de Airbus in Zaventem paraat om naar Madrid te vliegen en ruim twee uur later sta ik op Madrilleens tarmac. Bij het overstappen puilen mijn ogen juist niet uit wanneer ik de aansluitende vlucht naar Lima opmerk. Geen vier uur later zoals initieel op het vluchtschema werd aangegeven, maar een vreselijke lange wachttijd van zes uur is mijn deel. Tijd doden doe ik door wat te eten, lezen en heel erg veel bezig te zijn op mijn telefoon. 

Om half vier mag ik dan eindelijk vertrekken naar Lima en omdat in Peru de klok zeven uur vroeger luidt dan in België land ik nog op dezelfde dag 's avonds op de luchthaven van Peru. Enthousiaste spring-in-'t-veld Sergio is mijn reisleider voor de komende drie weken en hij wacht me op wanneer ik uit de aankomsthal kom aangestrompeld met mijn bagage. Een hartelijke begroeting volgt seconden later en het is alsof we elkaar al jaren kennen. Zo voelt het drie weken later wel en ik kan nu al vertellen dat Sergio de beste reisleider is die ik ooit heb gehad. 

Het chaotische verkeer in Lima is op zaterdagavond grotendeels afwezig en ik geraak verrassend vlot tot in Miraflores. Dit is de wat chiquere buurt van Lima waar de meeste toeristen verblijven. Miraflores bevindt zich vlakbij de zee waar het op uitkijkt en kan ook uitpakken met enkele mooie kliffen. Voor de echte culturele onderdompeling moet je toch echt wel in het historisch centrum van Peru zijn en dat is dus iets wat ik morgen doe. 

Zondag 4 juni

Op zondag is het meteen vroeg wakker worden voor een goed gevulde dag. De groep van Koning Aap leert elkaar kennen en uiteraard kom ik twee minuten te laat waardoor ik een - laat ons eerlijk zijn - compleet onterechte reputatie krijg aangemeten van laatkomer. Bij deze briefing stelt Sergio het programma voor en mijn lodderig oog valt op een detail bij pagina drie. Extreme Tourbulencia staat er als organisator bij de Lares Trek en het toeval wil net dat ik hen heb gecontacteerd voor de Salkantay Trek, maar door hun gebrekkige communicatie heb ik dit nooit kunnen voltooien. Of Sergio dit misschien even kan fiksen? Uiteraard en enkele dagen later krijg ik de bevestiging dat ik de Salkantay kan wandelen op het einde van deze reis. Wat een held!      

Maar deze zondag staat in het teken van het verkennen van Peru en Sergio begint met een kleine wandeling door Miraflores. Enkele parkjes en uitkijkpunten over de zee zijn een leuke introductie, maar het is vooral de smog in de lucht dat opvalt. Zon moet je hier dus niet verwachten. Met enkele taxi's begeven we ons naar het historisch centrum en hier valt toch wat meer te beleven. Vooral de wissel van de wacht bij het presidentieel paleis is een ongezien spektakel dat net niet de vormen van een musical aanneemt. Een kwartier zit ik er naar te kijken voor zelfs ik het opgeef. Ook het Peruviaans eten wordt voor een eerste keer getest en het wordt meteen duidelijk dat gastronomie hier op een hoog niveau staat. Op de planning staat ook een proeverij van Pisco Sour, een Peruviaanse cocktail die in verscheidene smaken te verkrijgen is. 

De grote dosis cultuur wordt echter verschaft bij het Sint-Franciscoklooster dat opvalt door zijn weelderige barokstijl met Moorse invloeden. Gedurende één uur krijgen we een rondleiding door de rijke geschiedenis van dit klooster. De twee absolute blikvangers zijn de uitgebreide bibliotheek waar letterlijk eeuwenoude boeken liggen en de catacomben waar de beenderen liggen van duizenden en duizenden mensen. Vroeger was er namelijk geen begraafplaats in het klooster en vond men er niks beter op om de beenderen te verzamelen in de catacomben van het gebouw. De andere dosis cultuur doe ik op bij het Larcomuseum waar zich een grote collectie van pre-Columbiaanse kunst bevindt. De culturen die de dienst uitmaakten in Peru voor de Inca's de plak zwaaiden, worden in het zonnetje geplaatst en een collectie gaande van zilver over keramiek tot zelf erotische kunst passeert de revue. De compositie van het museum is vrij klassiek, maar daarom niet minder interessant. 

Afsluiten doe ik bij het Circuito Magico del Agua. Dit is een park waarin een boel fonteinen 's avonds verlicht zijn en deze fonteinen verzorgen een mooi waterspektakel in combinatie met muziek. Denk bijvoorbeeld aan een boog van water waar je kan doorlopen, beelden die geprojecteerd worden op het water van de fonteinen of gewoon een gekleurde fontein. Vooral de kleinsten onder ons weten dit waterspektakel te waarderen, maar als afsluiter van deze drukke dag kan ik deze waterpartijen ook wel appreciëren. Ook morgen is het een drukke dag en het is een voorbode voor wat komen gaat.

Maandag 5 juni

Ook vandaag puilt het programma uit van de activiteiten: eerst een bezoekje aan de Ballestas-eilanden en dan naar de zandwoestijn rondom Ica om er te gaan rijden met een buggy. Of dat was althans de bedoeling want de plaatselijke havenmeester denkt er anders over. Hij besluit dat het water in de zee te wild is en dus wordt het even improviseren om een alternatief te bedenken. Dat wordt dus een bezoekje aan Paracas National Reserve en het mag gezegd worden dat dit een meer dan waardig alternatief is geworden. Dit beschermd gebied bestaat uit een ecosysteem waar zandwoestijn en zee in harmonie met elkaar leven en dat zorgt voor erg mooie beelden. Woestijn gaat er naadloos over in strand, Chileense kalkoengieren cirkelen in de lucht op zoek naar karkassen, de mineraalrijke ondergrond bezorgt de woestijn een mooie roodachtige kleur en spectaculaire kliffen doen de monden opensperren. De Ballestas-eilanden zijn tegen de middag al lang weer vergeten. 

In de vroege namiddag vertrekken we naar Ica en onderweg worden we voor een eerste keer getrakteerd op de mooie Peruviaanse landschappen die ons te wachten staan. Hier bevinden we ons nog maar op enkele honderden meters hoogte en dus is het nog niet tijd voor spectaculaire berglandschappen. Wel voor mooie rotsformaties en één rots heeft zelfs de afmetingen van een gezicht met een beetje verbeelding. Rond vier uur arriveren we in Huacachina waar de buggy op ons wacht. Misschien iets te lang, want na vijf minuten begeeft het voertuig: een verzopen motor. De hulp van een ander voertuig wordt ingeroepen en we mogen overstappen op de andere buggy. De bestuurder rijdt met een sneltreinvaart door de prachtige zandduinen en soms voelt het aan als een achtbaan, maar nog leuker. 

De dag kent ook een sportieve toets, want de sandboards worden bovengehaald en op een steile helling gaat het sito presto naar beneden. Dat ziet er toch wel erg steil uit, dus laat ik de eer om als eerste te gaan over aan andere kandidaten. Om het extra snel te maken, worden de borden ook gewaxt waardoor zandhappen mijn favoriete bedrijvigheid wordt voor het aanstaande uur. De zandkorrels malen vind ik helemaal niet erg, want het sandboarden is echt wel leuk om te doen. Drie keer ga ik als een speer van door of dat is wat ik toch denk. Op de opgenomen videobeelden blijkt het achteraf nog erg goed mee te vallen. Het einde van de dag wordt gevierd met een idyllisch ondergaande zon en je hebt de perfecte afsluiter voor een mooie dag. Nou, misschien niet helemaal, want bij het terugkomen worden we omgeleid door de brandweer na een klein brand en staan we nog ruim anderhalf uur in de chaotische file van Ica. Welkom in Peru!