Voor filmliefhebbers zijn januari en februari interessante maanden want ze vormen de aanloop naar de uitreiking van de Oscars, de jaarlijkse hoogmis van de filmindustrie. Een paar dagen geleden zijn de genomineerden bekendgemaakt voor alle categorieën en voor filmkijkers is het dan extra aanlokkelijk om deze genomineerden te gaan bekijken. Het valt op dat - net zoals vorig jaar - de release van de genomineerde films recent in het geheugen liggen. Grote uitzondering hierop is The Grand Budapest Hotel dat in het begin van 2014 uitkwam. Een andere trend die onmiddellijk duidelijk werd, was de dominante aanwezigheid van blanke, mannelijke auteurs dat op Twitter snel werd verspreid onder de hashtag #oscarssowhite. Maar is die kritiek terecht?
De jury van de Oscars betichten van verdoken racisme gaat wellicht een stap te ver want vorig jaar won 12 Years A Slave de Oscar voor beste film. Het is een aangrijpend drama over de zwarte Solomon Northup die in het 18de eeuwse Amerika onterecht als slaaf wordt verkocht en zware thema's aankaart zoals racisme en slavernij. De film zelf liet me echter een lauwe indruk want de acteerprestaties van hoofdrolspelers Chiwetel Ejiofor en Lupita Nyong'o kan je niet meer dan als redelijk bestempelen, hoewel die laatste de Oscar voor beste vrouwelijke bijrol heeft gewonnen. Er waren in 2013 simpelweg betere films, maar toch won 12 Years A Slave de titel van beste film. Een vorm van politieke correctheid? Slechts weinigen zullen het weten, maar het is moeilijk om die indruk uit te wissen als je de film hebt bekeken.
Herhaling
We zijn nu een jaar later en met Selma - dat het leven vertelt van Marthin Luther King - is het publiek geschokt dat de prent slechts twee nominaties in de wacht heeft gesleept, die van beste film en beste lied. Men verwachtte dat de film ook nominaties zou krijgen voor beste regie en beste mannelijke hoofdrol, maar dat is dus niet gebeurd. Dat maakt het overzicht van de andere genomineerden des te pijnlijker aangezien die vooral bestaat uit blanken. Kiest de jury dus nu voor het andere spectrum van politieke correctheid?
De nominaties zijn voor een groot stuk de reflectie van films die in Hollywood uitkomen. We hebben een lange weg afgelegd, maar in de meeste films zijn de meeste hoofdrollen nog altijd weggelegd voor blanken. Er zullen hier allerlei redenen voor zijn, maar geld zal allicht het belangrijkste zijn. In Hollywood leeft er nog altijd de overtuiging dat blanke acteurs meer garant staan voor een kassucces dan acteurs met een andere huidskleur. Nochtans zijn er meer dan voldoende niet-blanke acteurs die tot de beste acteurs in de industrie mogen worden gerekend. Denk bijvoorbeeld aan de meesterlijke Michael Kenneth Williams die in tal van bijrollen opduikt, maar zelden de hoofdrol krijgt. De vraag of dit al dan niet racisme is, moet heel erg genuanceerd worden, maar het staat vast dat je je met deze discussie je op een dunne lijn begeeft waar het gemakkelijk is om te polariseren. De samenstelling van de maatschappij is geëvolueerd, maar dat geldt niet voor de samenstelling van beleidsmakers in de filmindustrie en zolang dat niet gebeurt, zullen we nog wellicht veel #oscarssowhite gaan krijgen.
