Eén van de meest begenadigde regisseurs van de laatste decennia is ongetwijfeld Martin Scorsese. De 74-jarige regisseur is nog altijd even gedreven als in z'n begindagen en heeft met titels zoals The Wolf of Wall Street, Hugo, Shutter Island, The Departed, Goodfellas, Raging Bull en Taxi Driver een consistent lijstje van toppers afgeleverd. De laatste filmparel die hier mag aan toegevoegd worden is Silence. Silence is het lievelingetje van Scorsese die altijd al een voorliefde heeft gehad voor diepzinnige religieuze verhalen getuige het magistrale The Last Temptation of Christ.
De plot van de film speelt zich af in 1640 wanneer twee Portugese jezuïeten op zoek zijn naar hun leermeester. Die probeerde zoveel jaren geleden de Japanners te evangeliseren, maar dat werd hem niet in dank afgenomen. Christenen worden namelijk in het feodale Japan vervolgd omdat deze religie een bedreiging kan vormen voor de heerschappij van de daimyo, het Japanse equivalent van de hoogste krijgsheer in rang. Als de film misschien één ding verweten kan worden, is dat het net niet genoeg moeite doet om deze historische context te schetsen.
Klein verwijt
Dat is slechts een klein verwijt want de merite van de film is juist dat het een erg complex verhaal vertelt dat verschillende zijdes belicht: dat van de Japanners, jezuïeten en alles wat daar tussen ligt. Het confronteert de kijker op een rauwe en soms frustrerende manier over hoe iemand met zijn geloof omgaat. Het is moreel ambigu en zoekt de twee uiteindes van het continuüm op. Wat is de juiste? Niemand die het kan zeggen. Hoewel de plot voornamelijk het perspectief van één jezuïet volgt, worden Japanners niet afgeschilderd als eendimensionele monsters. Integendeel, hun perspectief ten opzichte van het Europese imperialisme is erg solide.
Dit wordt getoond na dik twee uur in de film waar een confrontatie tussen de jezuïet en zijn leermeester het kantelmoment van Silence is en de naam van de titel stilaan duidelijk begint te worden. De multi-gelagendheid van de film ontbolstert helemaal en we zien dan opvallende gelijkenissen tussen enkele hoofdpersonages hoewel hun situaties totaal verschillend zijn. De ontknoping grijpt je naar de keel en bij de aftiteling was er een oorverdovende stilte in de filmzaal te horen. Een beter teken dat iedereen erg onder de indruk was, kan je niet vinden.
Geen kat geïnteresseerd
Het is jammer dat dan geen kat geïnteresseerd lijkt in dit prestigeproject van Scorsese. Scorsese is al jaren bezig met deze film, maar heeft zolang gewacht omdat hij - volgens hemzelf - nog niet over voldoende maturiteit beschikte om de complexiteit van de film op het witte doek te brengen. Als één van de allergrootste regisseurs aller tijden dit over zichzelf zegt, weet je dat je met iets bijzonders te maken hebt. Silence kostte veertig miljoen dollar om te maken wat eigenlijk spotgoedkoop is als je kijkt naar de cinematografie en acteurs (Andrew Garfield, Adam Driver, Liam Neeson en een aantal Japanse topacteurs). Iedereen die aan de film meewerkte, werd bewust onderbetaald om de kosten laag te houden.
En dan lees je dat op het moment van schrijven de film amper vijf miljoen dollar heeft opgebracht. Er gelden verzachtende omstandigheden zoals de beperkte release die het tot dusver heeft gekregen en dat het nog maar juist is uitgebracht in Europa, maar het blijft schrikbarend dat zo weinigen de film gaan bekijken. Dit is namelijk topcinema en één van de beste films die Hollywood de laatste jaren heeft voortgebracht. Maar ook kritisch gaat het Silence niet voor de wind. Bij de Oscarnominaties is het slechts één keer genomineerd, namelijk voor beste cinematografie wat het voor mijn part zeker mag winnen. De oorverdovende stilte vindt dus niet alleen plaats op het scherm en in de filmzaal, maar vooral ook bij het brede publiek dat deze film geen kans gunt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten