Fujifilm XF 18-135 mm F/3.5-5.6 R LM OIS WR review

Vorige zomer was ik op reis en legde ik de legendarische Trans-Siberië Express af waarbij ik Rusland, Mongolië en China doorkruiste. Een geweldige reis waar me één ding onmiddellijk opviel. Ik was nagenoeg de enige die geen volwaardig fototoestel bij had. De andere toeristen waren gewapend met indrukwekkende toestellen terwijl ik het hield bij de camerafunctie van mijn Samsung Galaxy S9. Voor reisfotografie is een smartphone in de meeste gevallen goed genoeg, maar kampt het wel met een aantal problemen door de kleine sensor. 

Wanneer er weinig licht is bijvoorbeeld, maar vooral bij het inzoomen. Toen ik wilde Przewalskipaarden op gevoelige plaat legde met maximale zoom, kreeg ik een bord van pixelbrij voorgeschoteld op mijn scherm. Dit was voor mij het signaal om een deftig fototoestel aan te schaffen. 

Fuji

Amper twee weken na mijn reis stond ik in de winkel van Foto Konijnenberg in Turnhout op zoek naar een nieuwe digitaal fototoestel. Mijn kennis was op dit vlak een desolate Marsvlakte en ik had twee eisen op mijn wenslijstje geprijkt: het toestel moet compact zijn en ook weerbestendig zijn. Zo loodste de verkoper mij al snel naar de Fuji X-T2. De Fuji werd door de verkoper aangeprezen als een goed all-round toestel, licht en weerbestendig. Bovendien was er een kassakorting van driehonderd euro van toepassing en dat maakte deze deal extra aantrekkelijk. De verkoop was snel beklonken, maar daarna moest ik nog meer dan twee maanden wachten totdat het toestel eindelijk werd geleverd. En de kitlens? Dat werd de Fujinon XF 18-135 mm LM OIS WR.  

De kitlens is de lens die standaard wordt aanbevolen bij een fototoestel en bij Fuji is dat eigenlijk de XF 18-55 mm. Deze lens is erg geschikt voor beginnende fotografen, maar de mogelijkheden qua zoom zijn eerder beperkt aangezien een zoom van 55 mm ongeveer overeenkomt met het gezichtsveld van een persoon. De verkoper raadde mij daarom de 18-135 mm aan omdat die over betere zoomcapaciteiten beschikt. Het nadeel is dan weer dat de 18-55 mm over een (iets) groter diafragma beschikt bij dezelfde lensopening waardoor de beelden (in theorie) iets scherper zijn. De 18-135 mm maakt dat goed door zijn veelzijdigheid en is geschikt voor bijna alle stijlen van fotografie. 

OIS LM WR

Ik betaalde vorige zomer zevenhonderd euro voor deze lens wat best een smak geld is. Voor dat geld krijg ik echter wel een hoop technische functionaliteiten terug. Dat vind je ook terug in de benaming van de lens waar de afkortingen OIS, LM en WR thuishoren. De belangrijkste functionaliteit is de stabiliteitsfunctie van de lens (OIS, optical image stabalizer). Volgens de reclamebabbel van Fuji stabiliseert dit het beeld tot vijf stops. Als je dus een licht bewegend beeld hebt bij een sluitertijd van 1/15de seconde wordt dit door de lens gecompenseerd. 

Het is verreweg de meest nuttige functie van de lens en ook de meest gebruikte. Bij langere sluitertijden zoals tussen 1/4de seconde en 1/30ste seconde levert dit zienbaar betere resultaten op. Er waren sessies waar ik deze functie per ongeluk af had gezet (zonder ik het wist) en een heel groot deel van mijn foto’s waren mislukt, zeker bij langere sluitertijden. De OIS is echter geen wondermiddel en bij een sluitertijd van één seconde houdt ook de magie van de stabilisator op. Hier heb je dus een statief nodig. Of de beloofde vijf stops in werkelijkheid ook worden gehaald, kan ik niet zeggen, maar het maakt het wel mogelijk om met deze lens in de praktijk te fotograferen met een sluitertijd vanaf 1/15de seconde. 

Autofocus

LM staat voor Linear Motor en bedient de focus van de lens. De autofocus is echter niet geheel afhankelijk van de motor in de lens want het gebruikte toestel is minstens even belangrijk. Hier is dat dus de Fuji X-T2. De autofocus is ten opzichte van de Fuji X-T1 aanzienlijk verbeterd, maar de X-T2 is op zijn beurt dan weer voorbijgesneld door de autofocus van Fuji X-T3. Mijn bevindingen slaan dus terug op deze configuratie. De autofocus is niet zo snel als die bij een vaste lens, maar zijn meer dan behoorlijk tot ongeveer 70 mm. Wanneer ik de autofocus gebruik om onmiddellijk andere onderwerpen in beeld te brengen gebeurt dit in een fractie van een seconde. 

Wanneer de zoom meer wordt gebruikt (vanaf 100 mm) gebeurt het wel eens dat de autofocus moeilijkheden heeft om een onderwerp in beeld te brengen. De lens zoekt dan naar het onderwerp wat hij in beeld moet brengen en dit duurt (heel) soms wat langer. Meestal is dit echter te wijten aan het gebruik van de focus (punt, zone, groothoek) of een menselijke fout waar ik het onderwerp niet correct of onvolledig in beeld breng bij het groene vierkantje van de focus. Dit kan echter wel problemen opleveren voor fotografen die graag vogels, wildlife of actie willen fotograferen waar het onderwerp onmiddellijk messcherp in beeld moet worden gebracht. 

Weerbestendig

Een andere kwaliteit van de Fuji XF 18-135 mm is dat het weerbestendig is (WR, weather resistant). Dit wil zeggen dat deze lens geschikt is voor alle weersomstandigheden, hoewel je er uiteraard niet mee moet gaan diepzeeduiken. Ik heb de lens in diverse buien gebruikt, gaande van een miezerige motregen tot een stevige plensbui en regen is eigenlijk nooit een spelbreker voor deze lens. Het grootste probleem van fotograferen in de regen is hier eerder ervoor zorgen dat er geen regendruppels op de lens komen. Helemaal positief ben ik echter niet over de weerbestendigheid van de 18-135 mm, want er was namelijk één gelegenheid waar er een pluisje doordrong tot de sensor van mijn fototoestel. 

In Patagonië liep ik op Punta Tombo (Argentinië) door een kolonie Magelhaenpinguïns op het strand en plots ontdekte ik tot mijn grote paniek een stipje op een aantal foto’s. Het bleek dus dat dit een piepklein pluisje was dat de weg naar de sensor had gevonden. Dezelfde avond nog heb ik het pluisje verwijderd, maar sindsdien heb ik toch meer schrik om deze lens mee te nemen naar zanderige locaties zoals een strand of duin. Anderzijds is dit een eenmalig feit en heb ik deze lens gebruikt en misbruikt op trips naar Patagonië, het regenwoud in Brazilië en de Schotse Highlands. Allemaal zonder problemen op dat ene pluisje na. 

Bouwkwaliteit

Ik ben niet onmiddellijk de handigste thuis en dat zorgt ervoor dat fototoestel en lens maar beter tegen een stootje kunnen, want ik laat ze geheid vallen. Dat is dusver een aantal keren gebeurd waar mijn toestel en de XF 18-135 mm bijvoorbeeld van een bankje een paar tientallen centimers naar beneden donderen. Fuji maakt echter kwalitatief materiaal en zowel het toestel als de lens kunnen tegen een valpartij. Het gaat echter nog altijd om precisiemateriaal en vooral de interne optica van de lens dan. Hogere valpartijen zijn dus absoluut afgeraden, maar je leeft in de wetenschap dat lens zelfs de meest onhandige fotograaf overleeft als die niet overdrijft in zijn vliegwerk. De lens weegt net iets minder dan een halve kilogram (490 gram) en is dus zeker geen kleintje. Anderzijds weegt de combinatie van toestel en lens net iets minder dan één kilogram voor een configuratie waarmee je bijna alles kan fotograferen. 

De lens is vervaardigd uit kwalitatief materiaal. Het omhulsel bestaat uit hoogwaardig, stevig plastic, terwijl de buis van de lens is gemaakt uit metaal. Het voelt allemaal erg degelijk aan en uit praktijk weet ik dus dat de XF 18-135 mm tegen en stootje – en zelfs meerdere – kan. Deze lens is eveneens gezegend met een focusring en een diafragmaring die zich gemakkelijk laten bedienen. Ten opzichte van een vaste lens zijn deze ringen redelijk los te bedienen, maar het is toch een fluitje van een cent om dit op de juiste instelling te zetten. Een klein nadeel vind ik wel dat de zoom is aangeduid op de lens, maar niet wordt weergegeven op het schermpje of de electronic viewfinder. Daarom moet je zelf kijken op de lens op welke grootte (mm) je foto’s neemt. 

Beeldkwaliteit

Wellicht het meest gevoelige aspect van de XF 18-135 mm is de beeldkwaliteit van deze lens. Op het internet zijn er een heleboel positieve reviews te vinden over deze lens, maar anderzijds ook een aardig deel negatieve(re) recensies die de beeldkwaliteit van deze lens bekritiseren. Een veelgehoorde klacht is dat bij de uiteindes van de zoom – 18mm en 135 mm – je zachte hoeken en randen krijgt wanneer je foto’s neemt met grote diafragma’s. Veel gebruikers raden aan om een diafragma van F/8 of lager te nemen om je beelden voldoende scherp te krijgen. Ik heb bijna acht maanden exclusief met deze lens gewerkt en in de praktijk heb ik hier zelden of nooit problemen mee gehad. Zo heb ik in Patagonië weidse landschappen getrokken met een groothoek (23 mm) en het grootste diafragma mogelijk (F/3.6) en dit leverde mooie foto’s op. Eén van deze foto’s heb ik op A4-formaat laten afdrukken en de kwaliteit van deze foto is zonder meer goed te noemen. Anderzijds heb ik niet met andere lenzen gewerkt om een deftige vergelijking te maken. Voor hobbyisten vind ik de beeldkwaliteit van deze lens zeker goed genoeg. 

Veel reviews die negatief over de beeldkwaliteit van deze lens spreken, hebben te maken met verwachtingen en niet zelden wordt de vergelijking gemaakt met een zoomlens of vaste lens dat over een groter diafragma beschikt. De XF 18-135 mm heeft een maximale opening van F/3.5 bij 18 mm en F/5.6 bij 135 mm. Dit zijn niet de diafragma’s waar je de meest scherpe foto’s mee neemt omdat deze diafragma’s dat nu eenmaal niet toelaten. Dit maakt het ook moeilijk(er) om foto’s te nemen met bokeh op de achtergrond. In de juiste omstandigheden is het mogelijk om dit (beperkt) te doen, maar ook hier geldt dat de scherptediepte te beperkt is. Hoewel deze lens geschikt is voor portretfotografie, is dat minder evident door het gebrek aan bokeh wat bij portretten een graag geziene achtergrond is. 

Prijs

De zevenhonderd euro die ik destijds voor deze lens betaalde, is inmiddels verleden tijd. De meest recente zoektocht op het internet leert me dat de prijs is gezakt tot 635 euro en dit kan nog verder dalen als je op het juiste moment wacht. Fuji doet regelmatig promotieacties waar het vijftig of honderd euro cashback biedt voor lenzen. Als je strategisch bent bij een aankoop kan je deze lens dus voor ongeveer 550 euro aanschaffen wat volgens mij een betere reflectie is van de prijs. Er zijn namelijk third party suppliers zoals Tamron die gelijkaardige lenzen voor minder dan honderdvijftig euro verkopen bij Canon of Nikon. Het gaat dan wel om lenzen die niet zijn uitgerust met weerbestendigheid of beeldstabilisator. Bovendien vind je in het ecosysteem van Fuji zelf erg scherpe vaste lenzen die een betere beeldkwaliteit opleveren. Maar deze lenzen ontberen dan weer de zoommogelijkheden van de XF 18-135 mm. 

Conclusie

De Fuji XF 18-135 mm is de all-round lens bij uitstek en daarom is de lens ook het product geworden van een aantal compromissen. De diafragma’s had ik liever wat groter gezien (bv. F/2.8) en de prijs vind ik ook behoorlijk hoog. Anderzijds is bijna elke stijl van fotografie geschikt door de veelzijdigheid van deze lens. De functionaliteiten van beeldstabilisatie en weerbestendigheid breiden de mogelijkheden verder uit en daarom werpt de XF 18-135 mm zich op als de ultieme kitlens voor een Fuji-toestel.

+
Stabilisatiefunctie werkt voortreffelijk
Veelzijdige lens die geschikt is voor bijna alle fotografiestijlen
Erg duurzaam en kan tegen een stootje
Ideale all-round kitlens voor hobbyisten

-
Stevige prijs
Minder geschikt voor wildlife en actie door tragere autofocus bij maximale zoom
Door kleine(r) maximaal diafragma compromiteert deze lens een klein beetje op beeldkwaliteit