zondag 4 februari 2018

SMAK en Huis van Alijn - een dagje Gent

Museumbezoek drong zich op
De afgelopen winter was geen vrolijke bedoening als je de gehele tijd in België vertoefde zoals 99,99% van de Belgische staatsburger dat doet. December vorig jaar was de de somberste maand sinds mensenheugenis met amper een streepje zon en januari was nauwelijks beter met het minste zonlicht in meer dan tachtig jaar. Gelukkig nadert de lente met rasse schreden hoewel volgende week er een koudegolf wordt voorspelt voor ons kleine kikkerlandje. Voor mij staan deze maanden synoniem met lang binnen zitten in eigen huis ofwel bekijk ik een film in een cinemazaal. Een citytrip of museumbezoek staat minder hoog op mijn verlanglijstje in deze periode door het beperkt aantal uren zonlicht. 



Met de intrede van februari begint het aantal uren zonlicht echter weer ietwat normale uren aan te nemen en keert de zin terug om een bezoekje te brengen aan een  museum of citytrip. Het SMAK - Stedelijk Museum voor Actuele Kunten voor de vrienden - stond al langer op mijn to do-list en sinds zaterdag kan ik het eindelijk afvinken. Eerder heb ik vorig jaar the Museum of Modern Art (MoMA) in New York bezocht en ik weet dat moderne kunst voor mij dikwijls hit or miss is. Performance art is zeker niet voor mij weggelegd, maar andere stromingen in de moderne kunst kan ik dan (soms) wel weer waarderen. Eigentijdse kunst moet in mijn ogen voornamelijk begrijpelijk zijn en daar knelt het schoentje dikwijls. Ook bij het SMAK keerde dit euvel weer terug. 

Uurtje SMAKken
Wat ik eerst wil benadrukken dat de opzet van het SMAK bestaat uit tijdelijke exposities. Deze keer bestond dit uit een expositie van Gerhard Richter dat centraal stond en dit werd aangevuld met een amalgaam van het archief van Raoul De Keyser, ontleend werk van "Vrienden Verzamelen" en de performance art van Europalia Indonesia. Het werk van Gerhard Richter was beknopt, maar dit was voor mij duidelijk een geval van kwaliteit over kwantiteit. Door de aard van de tijdelijke exposities wordt er bij het SMAK niet met een audiogids gewerkt, maar kan je wel een folder nemen dat deze werken toelicht. Deze toelichting betekent een wereld van verschil want werken die anders zo dagelijks en ordinair lijken, krijgen hierdoor een totaal andere betekenis. Een mooi voorbeeld hiervan zijn drie grote doeken die in het teken staan van silicaat. Deze stof kan door elektrische golven kleur doen wijzigen en dat heeft Richter zo geïntegreerd dat hij er drie grote doeken heeft rond gecreëerd. Als je deze achtergrond niet hebt, sta je echter te staren naar drie grote, nietszeggende doeken. 



Het omgekeerde bestaat echter ook. Richter laat zich ook inspireren door technologie en zo heeft hij een soort van gedigitaliseerde streepjescode verwerkt tot een ellenlang schilderij waar hij creatief met kleuren heeft gewerkt. Het is mooi om te bekijken, maar er moet dus geen diepere betekenis achter gezocht worden. In essentie is dit gewoon een streepjescode, enkel duizend malen uitvergroot. Een andere toeschouwer dacht er echter anders over en nam uitgebreid de tijd om dit werk aan grondige en diepgravende inspectiebeurt te toetsen. Als moderne kunst de naam heeft dat het pretentieus is, is dit wel een schoolvoorbeeld hiervan. 



De andere collecties konden me minder boeien. Er is een imposant portrettenwerk van Marilyn Monroe gecreëerd door Andy Warhol en Christo die een tafel heeft ingepakt. Laat deze namen weg en deze werken vallen nauwelijks op tussen al de rest. De performance art heb ik grotendeels links laten liggen en hoewle het werk van Rayoul De Keyser van eigen bodem is, kon me dit weinig boeien. Na een uurtje was ik alweer buiten en ik kan geloven dat als je enkel naar Gent komt voor het SMAK dat dit toch een significante teleurstelling is. Gelukkig heeft Gent meer te bieden dan het SMAK alleen. 



Huis van Alijn
Na mijn bezoek aan het SMAK keerde ik terug naar het stadscentrum en had ik nog tijd over voor een tweede bezoek aan een museum. Ik raadpleegde Tripadvisor en daar kwam het Huis van Alijn naar boven als een leuk museum om te bezoeken. Dit is een voormalig godshuis dat vroeger een heemkundige kring herbergde, maar nu is omgetoverd tot een museum dat in het teken staat van het leven in de twintigste eeuw. Het leuke hieraan is dat je hier ontzettend veel dingen tegenkomt die je kent van vroeger of nog vroeger hebt gezien op TV. Voor mij was dit één groot herkenningsfeest en dat maakt het wel leuk. Maar ook hier geldt dat het bezoek vrij kort is en zelfs nog geen uur duurt. De prijs van zes euro is echter schappelijk in tegenstelling tot de twaalf euro voor het SMAK. 



Het kalenderjaar wordt als rode draad genomen om je door dit museum te leiden. Het bezoek begint uiteraard met één januari en legt bijvoorbeeld uit dat vroeger het kalenderjaar begon met de komst van de lente, maar dat door de impuls van de katholieke kerk het begin van het kalenderjaar is vervroegd naar het huidige één januari. Ik ben nog geen twee minuten in het museum en ik heb weer iets bijgeleerd! De christelijke feestdagen zijn uiteraard belangrijk, maar ook specifieke evenementen zoals een geboorte, huwelijk, verhuis, ... worden toegelicht in de verschillende kamertjes



Elk kamertje is gebouwd rond een bepaald thema en hier zie je alledaagse voorwerpen van vroeger. Dit zijn elektronische spelletjes en horloges uit begin jaren tachtig, maar ook de allereerste TV dat een soort van inbouwkast was en reclamespots voor schoonmaakproducten uit de jaren zeventig. Ik kon zo de link maken met de oude Libelles die mijn moeder vroeger las. Zelf was voor mij het hoogtepunt de covers van Humo van vroeger en affiches voor evenementen zoals boogschieten of een voetbalwedstrijd vlak na de Tweede Wereldoorlog. Deze verzameling van artefacten an sich is eigenlijk niet bijzonder, maar als je het ervaart vanuit je eigen levenskader is het dat weer wel. Voor mij was dit museum leuk om te doen, al kan ik me inbeelden dat sommigen het erg gewoontjes zullen vinden. 



Dagje Gent
Het dagje Gent was voor mij geslaagd. Noch het SMAK noch het Huis van Alijn apart is een bezoekje waard, maar als je het combineert is het een leuk dagje uit als je ook door het centrum van Gent kan kuieren. Het enige jammer is dat het SMAK een paar kilometer van het stadscentrum is verwijderd en met de benenwagen ben je toch een halfuurtje onderweg om er te geraken. Met het openbaar vervoer zou dit naar verluidt al niet veel beter zijn. De benenwagen op een zonnige dag is wellicht de beste optie want het SMAK bevindt zich in het citadelpark waar er ook de plantentuin van de Gentse universiteit zich bevindt. Tijdens mijn zaterdags bezoek was de plantentuin al gesloten toen ik arriveerde, dus als je het SMAK wil bezoeken, kan je dat best combineren met een botanisch bezoek bij de buren van de unief. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten