Reisverslag Marokko deel één: dit heb ik eerder gezien

Wanneer een koudefront de Benelux dreigt te verzwelgen in  een front van koude vlucht ik rond de kerstperiode traditiegetrouw naar een warm land. Dit keer Marokko. Een warm land waar het nu echter verrassend koud is. 

Zaterdag 21 december

Het is in België een erg aangename twaalf graden met opvallend weinig regenval en een niet-storende bewolking wanneer ik naar Marokko vertrek. Het dreigende koudefront dat wordt aangekondigd is nu slechts een voorspelling op een computerscherm. Weinig verraadt dat de winter binnenkort zijn opwachting maakt. Ik begin bijna spijt te krijgen van mijn beslissing om op reis te gaan wanneer het weer zo zacht is als nu. De reis naar Marokko voelt niet aan als een behoefte om het winterweer te ontvluchten. Zeker omdat ik al twee maanden geleden net terugkwam van een schitterende reis tussen Beijing en Delhi. Maar kijk, omstandigheden beslissen er anders over en ik maak me dus op voor een weekje reizen door zuidelijk Marokko. 

Ik doe deze reis met Koning Aap en de vlucht naar de relatief korte bestemming van Marrakech wordt uitgevoerd in twee delen: eerst is er de vlucht van Brussel naar Casablanca om vervolgens opnieuw op te stijgen vanuit Casablanca om eindbestemming Marrakech te bereiken. Ik kies voor de gemakkelijkere optie en neem het vliegtuig vanuit Eindhoven naar Marrakech. Een rechtstreekse vlucht: geen gedoe met overstappen, vertraagde aansluitingen of kans op verloren bagage. Murphy en zijn wet vliegen namelijk met de reisgenoten mee en die heeft een verrassing in petto: een vertraagde aansluiting en verloren bagage. Ze arriveren uiteindelijk om vier uur 's nachts in het hotel zonder bagage. Ik ben om zeven uur 's avonds in het hotel met bagage. Soms wordt tegen de stroom inzwemmen beloond. 

Er is dus tijd om Marrakech te verkennen, maar dan wel in de buurt waar het hotel zich bevindt. Dat is de moderne wijk Gueliz dat in de twintigste eeuw werd gebouwd. Art decogebouwen gaan hier hand in hand met lange, rechte lanen en dit is de buurt waar je wil zijn als je op zoek bent naar winkels, cafés en restaurants. Ik ben niet op zoek naar winkels, cafés en restaurants, maar vind ze toch. De broeierige sfeer van de medina en de souks maakt hier plaats voor een westers getinte vorm van rust en gezelligheid. Het gezicht van Marokko dat ik eigenlijk niet wil zien. 

Zondag 22 december

Acht september 2023. Het is een datum die in het Marokkaanse collectieve geheugen staat gegrift. Op die datum vond er namelijk een enorme aardbeving plaats in de buurt van Marrakech. Dit was de zwaarste aardbeving in Marokko van de laatste honderd jaar en eiste een heleboel slachtoffers. Levende en dode. De Saadische graven staan namelijk op de planning van de stadswandeling van vandaag, maar er worden hier volop restauraties uitgevoerd na de aardbeving. Onze gids Khalid raadt af om hier een bezoekje te brengen en in plaats daarvan bezoeken we later op de dag Jardin Sécret, het wat stillere alternatief voor Jardin Majorelle dat onder de voet wordt gelopen door toeristen. 

Onze stadswandeling begint rond kwart over tien waar gids Khalil ons opwacht bij de Koutoubiamoskee. In vlekkeloos Engels vertelt hij ronduit over de moskee, wanneer Marrakech is opgericht en de opvolging van verschillende dynastieën. Enkel moslims mogen de moskee betreden en wij moeten het dus doen met een kijkje op de zevenenzeventig meter hoge minaret. Ook niet mis. Khalil neemt ons mee naar de medina wat eigenlijk een stad is in de stad. De kasbah vormt het kloppend hart van historisch Marrakech en is dus ook de plaats waar de hoogwaardigheidsbekleders zich bevonden. Mellah is de voormalige jodenbuurt die gekenmerkt wordt door rechte straten en balkonnetjes die in de islamitische architectuur ongewenst zijn. De bekendste trekpleisters zijn echter de souks waar in kleine stalletjes en kraampjes van alles en nog wat verkocht. Van specerijen tot schoonmoeders, alles wordt hier verkocht. 

De eerste grote stop van de dag vindt plaats bij het Bahia-paleis. Ah, dat herken ik! Na mijn doortocht door het islamitische Rajasthan twee maanden geleden komt me dit namelijk bekend voor. Ook toen trok ik gelijkenissen met het Alhambra en Khalil bevestigt mijn vermoedens. Dit paleis is namelijk in dezelfde stijl opgetrokken als zijn illustere Spaanse broer. Wel een stuk jonger aangezien dit paleis pas werd voltooid in 1890. De blikvangers van dienst zijn de prachtige binnenhoven die zijn ontworpen volgens de kunst van de islamitische architectuur: mooie arcaden (bogen) worden moeiteloos geïntegreerd met prachtige mozaïek en blauwe muurtegels. De symmetrische pleintjes worden bevolkt met bomen die in deze streek groeien: citrusbomen, dadelpalmen, vijgenbomen en jasmijnbloemen. Het zorgt voor een oase van koelte en stilte in een stad waar het erg warm en rumoerig kan worden. 

De Marokkaanse dwaaltocht in het land van de islamitische architectuur wordt verder gezet in alweer zo'n prachtige locatie: Ben Youssef Madrasa. Een Koranschool waar het gebouw andermaal wordt getypeerd door prachtige mozaïeken en fijn gesneden stucwerk. Het voelt wel erg vertrouwd aan na een aantal uren door te brengen in de medina. Te vertrouwd om nog bewondering uit te spreken over de cederhouten balkons en de ingetogen kamertjes vol sereniteit op de eerste verdieping. Net zoals alcohol moet je ook van islamitische architectuur genieten met mate. Het is wel een fotogenieke plaats en dat wordt dus volop gedaan tijdens deze stadswandeling. Te veel zelfs, want de voorziene drie uur dreigen uit te lopen naar vijf uur. 

We nemen afscheid van onze gids en onder leiding van reisbegeleider Nancy gaat het naar Jardin Sécret. De niet zo geheime tuin in Marrakech. Dit is een stadstuin die eigenlijk bestaat uit twee kleinere tuinen: een wereldtuin en een Arabische tuin. Het is best klein, kent een ingenieus waterbevoorradingssysteem maar ik vind het eigenlijk niet zo imponerend. Een drietal weken geleden was ik in de botanische tuin in Valencia dat ik stiekem mooier acht. Toch is deze plek ideaal om even uit te rusten na de nochtans niet zo hectische passage door de souks. Een beetje rust is altijd welkom en dat doe ik hier met een koffie onder het genot van een stralende zon die zeventien graden op de thermometer tovert. Vijftien graden warmer dan de koude die België inmiddels heeft ingepalmd.    

In de avondzon mijmer ik nog na over deze dag. Marrakech is een mooie stad, maar het voelt toch wel erg bekend aan. Is het een overdaad aan islamitische steden of hunker ik naar meer natuur? Ik kan het gevoel niet onmiddellijk plaatsen, maar ik weet wel één ding: ik heb Marrakech nu wel gezien.