Boekenrecensie 'Wild' door Cheryl Strayed

In april trok ik een week door de Schotse hooglanden om de West Highland Way te hiken met rugzak en tent. Een prachtige belevenis omdat ik hier volledig tot rust kon komen en eveneens genoot van de prachtige uitzichten dat het ongerepte Schotland te bieden heeft. Op de laatste dag wachtten we op het vliegtuig en een medereizigster kocht een Engelstalig boek met een gelijkaardig thema: Wild. En dat boek heb ik onlangs gelezen.  

Groot verlies

Wild is een autobiografie van Cheryl Strayed en gaat over haar moeilijke strijd na de dood van haar moeder wanneer die onverwacht komt te overlijden aan kanker op de prille leeftijd van vijfenveertig jaar. Wild is opgedeeld in vijf delen en het eerste deel handelt voornamelijk over de ongemakkelijke jeugd van Cheryl en haar broer en zus. De lezer leert hier dat Cheryl's moeder op jonge leeftijd trouwt na een accident de parcours. Het huwelijk blijkt geen gelukkig huwelijk te zijn, want Cheryl's moeder, Bobbi, wordt regelmatig afgetuigd door haar man. 

Wanneer Cheryl zes jaar is, raapt haar moeder alle moed bijeen en verlaat ze haar man en staat ze alleen in voor de opvoeding van drie kleine kinderen. Al gauw krijgt Cheryl een nieuwe stiefvader met Eddie en het gezin woont in een desolate plek in de bossen van Minnesota zonder elektriciteit of water. Het is geen gemakkelijk leven, maar meteen ook niet ongelukkig. "We aren't poor, because we're rich in love," zegt haar moeder met alle moederlijke liefde van de wereld. Het zwaard van Damocles valt echter abrupt op het gezin wanneer er kanker wordt vastgesteld bij haar moeder. 

Op reis

De moeder van Cheryl is de lijm die het gezin vasthoudt en de steun en toeverlaat van Cheryl, ondanks dat ze op negentienjarige leeftijd is getrouwd met haar jeugdliefde Paul. De diagnose komt staalhard aan bij Cheryl die zich aan haar moeder vastklampt tot ze haar laatste adem uitblaast. Voor Cheryl volgt er een erg moeilijke periode van drie jaar waarin ze ziet hoe het gezin uit elkaar spat en vlucht ze in seksuele escapades en drugsmisbruik. Ze begaat het ene slippertje na het andere, hoewel ze haar man lief heeft. 

Op een dag ziet ze in een klein winkeltje een wandelgids over de Pacific Crest Trail (PCT). Dit is een enorme wandelroute die start aan de Mexicaanse grens en eindigt aan de Canadese grens en de westkust van de VS volgt via California, Oregon en Washington. Ze negeert het boek, maar wanneer ze de reisgids een tweede keer ziet, neemt ze in een bevlieging de meest ambitieuze beslissing van haar leven: 1100 mijl wandelen over de PCT. 

Spirituele reis

Delen twee tot en met vijf vertellen over de avonturen van Cheryl op haar pad en bevat eigenlijk twee thema's. Enerzijds de spirituele en fysieke reis die ze onderneemt bij het wandelen van de PCT, anderzijds werkt het boek met Cheryl's herinneringen om te illustreren wat haar geïnspireerd heeft om dit te doen. Bij een autobiografie is dit een beproefde structuur en het werkt bij Wild op een goede manier. Soms hanteert Strayed metaforen om de transitie te maken van haar leed op de PCT naar haar eigen herinneringen en emoties. Zo is er bijvoorbeeld een nieuwsgierige vos die Cheryl gadeslaat voor haar tent, maar daarna wegrent en ze maakt zo het bruggetje naar de slepende ziekte van haar moeder en hoe ze die beleeft. 

Cheryl heeft ongeveer honderd dagen nodig om de PCT te voltooien, maar de eerste helft van Wild is vooral gewijd aan de eerste weken van deze hachelijke reis. Ze beschrijft hoeveel materiaal ze meeneemt met Monster, haar veel te zwaar geladen backpack. Het is een bekend gevoel voor elke nieuwbakken hiker en is me eerder dit jaar zelf overkomen. Ze is in haar reis op zoek naar eenzaamheid in de overtuiging dat ze spiritueel openbloeit bij deze wandeltocht. De eerste acht dagen ziet Cheryl niemand, maar zijn het vooral de fysieke ongemakken die haar wandelleven beheersen. De opbouw van de circa eerste honderdvijftig pagina's concentreert zich voornamelijk op de reis en voelt daardoor soms wat monotoon aan. 

Persoonlijk kennen

De tweede helft van de boek gaat dieper in op de dingen die ze in haar jeugd beleeft en pas hier krijg je als lezer het gevoel dat je Cheryl echt begint te kennen. Zo wordt er een emotionele scène beschreven waarin Bobbi een paard koopt, hoewel het gezin het financieel niet breed heeft. Het paard is na Bobbi's dood oud en onverzorgd en quasi niemand bekommert zich om deze viervoeter. De schrale staat waarin het paard zich bevindt noopt Cheryl en haar broer Leif tot het doodschieten van het paard. Een beklemmende scène die veel emoties oproept, zeker nu Cheryl als auteur zichzelf meer en meer openstelt in het het boek.

Een ander tragikomische scène die vermeldenswaardig is, is wanneer Cheryl plots één schoen verliest op een top en ze ziet het leer tergend langzaam naar beneden vallen. Uit pure woede werpt ze de tweede schoen achterna en vervolgt ze de wandeling gewapend met duct tape en teenslippers. In de laatste circa honderdvijftig pagina's ervaart de lezer de zaken persoonlijker en daarom wordt Wild een leuker boek om te lezen. 

Conclusie

Wild is een bestseller geworden en het is gemakkelijk te zien waarom: het vertelt een persoonlijk verhaal op een menselijke manier, inclusief de ontberingen en escapades die hiermee gepaard gaan. Het respect voor Cheryl om als zesentwintigjarige vrouw alleen op pad te gaan om 1100 te wandelen wordt er alleen maar groter op. De dood van haar moeder, het rouwproces dat daarop volgt en de wandeling als spirituele reis hebben haar gevormd. Of misschien ook niet. Het is een open conclusie dat illustratief is voor de stijl van het boek. 

Verfilming

Het duurde niet lang vooraleer Hollywood Wild ook heeft ontdekt en in 2014 werd het boek verfilmd met een gelijknamige titel. Hier speelt Reese Witherspoon de hoofdrol van Cheryl. De structuur van de film gebruikt ongeveer dezelfde vorm als het boek, maar laat uiteraard wel personages en ontmoetingen weg. Je kan maar zoveel vertellen in ongeveer twee uur. De cruciale scènes van het boek zitten wel in de film zoals Cheryl's verlies van haar wandelschoen - dit is zelfs de opening van de film - en het doodschieten van het paard. 

Laura Dern speelt in de film de moeder van Cheryl en heeft net zoals Witherspoon een Oscarnominatie in de wacht gesleept voor haar rol. Dern's interacties zijn vooral met Strayed als jong meisje en die rol wordt vertolkt daar Bobbi, haar eigen dochter. De input van Strayed is dus groot en dat komt de kwaliteit van de film alleen maar ten goede. De enige grote kritiek die ik kan uiten, is dat de film door de gehanteerde structuur wel heel erg fragmentarisch aanvoelt door het gebruik van (te) korte flashbacks die het detail van het boek helaas missen.